Jalan, jalan. (aan de wandel)

   ‘Where do you want to go, Ma’am?’ vroeg hij me. Hij stond voor een houten keet, tegenover het restaurant waar ik zojuist een zalige Lassie met avocado had gedronken. Leka-Leku heette het volgens mij, maar ik noemde het Lekker-Lekker.
   ‘I don’t know,’ zei ik. ‘Everything is okay. Just drive me a little bit around here. Maybe we can go to the ricefields.’
   ‘Do you want to walk along the river?’
   ‘No. I want you to drive me on your scooter. I don’t want to walk. Maybe tomorrow, but not now.’
   ‘Allright. I’ll be back in 15 minutes.’ Hij sloot zijn winkeltje en zei me dat ik de straat wel even op en neer kon lopen. Okee, dacht ik, en ik liep ‘t straatje in dat hij aangewezen had. Het was een straatje waar de commercie geen hoogtij vierde, waar magere honden scharrelden en kindertjes op hun heupen gedragen werden door hun moeder. Waar een oude vrouw haar stoepje schoonveegde met een van takken aan elkaar gebonden bezem. Waar datzelfde vrouwtje me ondanks mijn voornemen niets te kopen, toch een sarong verkocht waar ik haar tandeloos blij mee maakte.
   Na een kwartiertje kwam de scooterman terug. Ik klom achterop en daar gingen we. Eerst nog wat onwennig, maar al snel was ik gewend en durfde ik een beetje tegen hem aan te leunen. Plakkend en klevend van de warmte, dat wel. Ik vroeg honderduit en hij vertelde. ‘That’s black rice, that red, that’s normal rice, that’s a cabin for the ducks, that are ducks, that’s a bus, that’s a place where sacred birds are landing when the evening falls – you have to give a donation- , what you gonna do these days, I have a wife and two children.’
   Hij stopte bij de rijstvelden en kauwde gelaten en hoofdschuddend op een rijstspriet toen ik in helemaal in vervoering was van het uitzicht. Ik wilde meer en meer, dus reed hij me het binnenland in over hobbelige paadjes die eigenlijk niet geschikt waren om overheen te rijden en liet hij me ergens afstappen om door een rijstveld te lopen. Ik liep en keek naar alles om me heen alsof ik honger had, zo gretig en hebberig van al het nieuwe en het mooie. Opeens hoorde ik een geluid,  op een plek waar palmen met kokosnoten en bamboe en struiken stonden. Wat ik hoorde was een koe, zei de scooterdriver, en ik zei ‘ja ja, een koe, waar is die koe dan?’ en toen zochten we de koe, maar er was een hek en ik zag nog steeds geen koe, dus wilde hij het hek open doen, maar ik zei dat dat niet hoefde, dus lieten we de koe voor wat het was en liepen we verder over de smalle paadjes tussen de rijstvelden.
   ‘Jalan,jalan?’ vroeg een lachende oude vrouw met een grote bos takken op haar hoofd.
   ‘Jalan,jalan,’ zei ik,en de scooterdriver lachte en  ik ook, want ik was ver voorbij alle heimwee en paniek, ver voorbij de angst voor verre reizen en eenzaamheid. We rookten een zalig zoete sigaret en keken uit over een groene wereld van rijst en palmen met in de verte bergen en wolken en daarachter de zee, die ik niet zag, maar wel wist. Ik wilde dat het uren duurde daar, in dat weiland, want zo noem ik het maar even omdat het tenslotte net een weiland leek, alleen geen weiland met gras, maar met heel veel rijst en één koe.

We reden verder. De zon wilde zakken, maar de dag hield hem nog even tegen, dus aarzelde hij om te gaan en kleurde hij oranje van schaamte. Hoe verder ik kwam, hoe stiller ik werd. Ik zag jonge mannen en vrouwen bloot in een sloot, klein en groot, ik zag meisjes hurkend in een smerig bruin riviertje, ik zag mensen de was doen in datzelfde water, ik zag armoedige huisjes met doeken en magere kippen op straat, ik zag slootwater in flesjes aan de kant van de weg, met doppen uit een vuilnisbak. Ik zag bergen vuilnis langs de kant van de weg, brandend afval in de goten, kleine schaaltjes met weinig eten in bruine kinderhanden.
   Toen de scooterdriver me afzette bij mijn hotel, ging ik de trap op, in mijn luxe hotel met zwembad, warm en koud stromend water en airco op de kamer.  Het duurde lang voor ik in slaap viel.

   De volgende morgen ging ik de markt op om foto’s te maken. En ik moest geld pinnen, wat nog niet zo eenvoudig was omdat geen enkele machine wenste mee te werken. Na een wanhopig paar uurtjes lukte het me uiteindelijk om geld uit zo’n ding te trekken en had ik tijd om het nummer van de scooterdriver te bellen. Ik kreeg een piep en een stem die me iets vertelde waar ik geen barst van begreep. Er zat niets anders op dan te wandelen, maar ik raakte de weg kwijt, wist niet meer waar ik was, werd alsmaar warmer en roder en natter en vermoeider, en toen ik na eindeloos vragen eindelijk, eindelijk bij m’n scooterdriver was, spreidde hij z’n armen en lachte hij blij naar me.
   ‘Where you were?’ vroeg hij.
   ‘Just walking to you,’ zei ik.
   ‘Why didn’t you call?’
   ‘I did,’ zei ik, ‘but it didn’t work.’Hij pakte mijn mobiel en draaide zijn eigen nummer. Hij kreeg dezelfde stem als ik te horen. Hij vertelde me hoofdschuddend dat ik nog maar 50 roepia tegoed had. Dat is zoiets als blut. Ik schudde mijn hoofd, kon het niet geloven, had amper gebeld.
   ‘Just sit down for 5 minutes,’ zei hij. ‘Be right back.’Ik zeeg neer op zijn stoepje, blij dat ik kon zitten. Na 5 minuten kwam hij terug en kreeg ik een flesje cola en een sigaretvan hem.
   ‘So, where do you wanna go today?’ vroeg hij me.
   ‘I don’t know. Just drive me a little bit around.’
   ‘We go to the waterfall, is that okay for you?’
   ‘That’s okay for me,’ zei ik, en hop, ik sprong weer achterop…

Morgen brengt de scooterdriver me naar Lovina. Met z’n auto. En we gaan weer mooie dingen zien. Ik moet van de weeromstuit niet vergeten dat dit allemaal werk is...